Higiena uszu. Jakich zasad należy przestrzegać?

Nieprawidłowe czyszczenie uszu może mieć poważne skutki dla zdrowia. Niestety błędy podczas wykonywania tego zabiegu są popełniane nagminnie. Ich skutkiem może być nawet trwałe uszkodzenie przewodu słuchowego. Tłumaczymy, jak przeprowadzać ten zabieg i jakie preparaty stosować, aby był on zupełnie bezpieczny!

Woskowina – co to takiego?

Wbrew powszechnej opinii woskowina w uszach nie oznacza, że są one brudne – jest to normalny stan fizjologiczny. Wydzielina ta pełni szereg ważnych funkcji i jest niezbędna do utrzymania w zdrowiu narządu słuchu.

Woskowina jest produkowana przez gruczoły łojowe przywłosowe oraz gruczoły woszczynowe. Znajdują się w niej również złuszczone komórki naskórka z przewodu słuchowego. Usuwanie nadmiaru woskowiny z uszu następuje samoczynnie. Komórki nabłonkowe złuszczają się, a wydzielina przesuwa się od błony bębenkowej w kierunku ucha zewnętrznego między innymi dzięki ruchom żuchwy.

Woskowina ma ważne zadania:

• nawilża skórę tworzącą przewód słuchowy,
• stanowi barierę dla drobnoustrojów oraz ma właściwości, antybakteryjne;
• umożliwia usuwanie zanieczyszczeń z przewodu słuchowego – ma to miejsce podczas wypływania woskowiny.

Kiedy należy myć uszy? Woskowina, która wpływa z przewodu słuchowego i pojawia się w części zewnętrznej ucha, może być usuwana przy pomocy ciepłej wody i mydła. Taki zabieg można przeprowadzać tak często, jak jest to konieczne – zawsze wtedy, gdy zauważysz wyciek wydzieliny.

Problem pojawia się wtedy, kiedy woskowina zalega w przewodzie słuchowym. Niektóre osoby mają także tendencję do jej wzmożonej produkcji. Może to prowadzić do powstania czopu woskowinowego, a w efekcie do:

• szumów usznych i niedosłuchu,
• dolegliwości powodujących dyskomfort – uczucia pełności w uchu, bólu, kłucia, swędzenia,
• zawrotów głowy.

Zaleganiu woskowiny sprzyjają złe nawyki – stosowanie patyczków kosmetycznych do usuwania wydzieliny z przewodu słuchowego, używanie zatyczek do uszu czy słuchawek dousznych. Oprócz tego taki stan może być spowodowany schorzeniami dermatologicznymi, nieprawidłową budową narządu słuchu, a nawet przebywaniem w otoczeniu, w którym unoszą się pyły i zanieczyszczenia. W takiej sytuacji należy sięgać po specjalne preparaty, które ułatwiają usuwanie wydzieliny z ucha.

Jak czyścić uszy?

Uszy należy czyścić zawsze wtedy, kiedy w uchu zewnętrznym pojawi się wydzielina lub jeśli woskowina zalega w przewodzie słuchowym. Nie można jednak jej usuwać przy pomocy patyczków – grozi to:

• przesunięciem wydzieliny w głąb przewodu słuchowego – dlatego taki zabieg może przynieść efekt odwrotny do zamierzonego,
• wywołaniem stanów zapalnych uszu,
• uszkodzeniem przewodu słuchowego i pozostawieniem w nim włókien waty.

Dlatego w przypadku zalegania woskowiny wewnątrz uszu należy sięgać po preparaty dostępne aptekach lub zdecydować się na zabieg przeprowadzany w gabinecie laryngologicznym.

Bezpieczne czyszczenie uszu

Ci, którzy czują, że woskowania zalega w przewodzie słuchowym, powinni usunąć ją, aby nie doszło do powstania czopu woskowinowego. W tym celu można:

• wypróbować specyfiki dostępne w aptekach

Mają one najczęściej formę kropli lub sprayu, które aplikuje się do przewodu słuchowego. Ich skład jest oparty na olejach roślinnych, soli fizjologicznej, glicerolu i parafinie. Ich receptura może bazować też na środkach przeciwzapalnych i antybakteryjnych. Spray i krople można stosować profilaktycznie raz w tygodniu – jednak w tej kwestii zawsze należy kierować się zaleceniami znajdującymi się na ulotce danego produktu;

• wybrać zabieg przeprowadzany w gabinecie laryngologa

Lekarz może zaproponować irygację polegającą na płukaniu uszu solą fizjologiczną. Inną metodą jest mechaniczne usuwanie zalegającej woskowiny przy pomocy haczyków, kleszczy, aspiratorów.

Higiena to najważniejszy element profilaktyki, jeśli chodzi o zdrowie narządu słuchu. Jednak z czyszczeniem uszu nie można przesadzać. Narząd ten jest tak skonstruowany, że w większości przypadków sam pozbywa się nadmiaru wydzieliny. Stosowanie preparatów lub wizyta u laryngologa są konieczne wtedy, gdy nadmiar wydzieliny zalega w przewodzie słuchowym.